Nhiều học giả xem Tây Du Ký như một bản đồ tâm thức, phù hợp với các học thuyết về phân tâm học, hành vi con người và quá trình chuyển hóa tâm lý. Tôn Ngộ Không đại diện cho cái tôi chưa được kiểm soát, còn Đường Tăng là nguyên tắc đạo đức – tương tự như khái niệm Id và Superego trong phân tâm học của Freud.Nhiều tác phẩm văn học, điện ảnh hiện đại đã sử dụng hình ảnh con tàu vàng như một biểu tượng đa tầng. Có khi, đó là biểu tượng của sự cứu rỗi