Trong lịch sử nhân loại, hiếm có sự kiện nào để lại dấu ấn sâu sắc và toàn diện như các cuộc đổ xô đi tìm vàng – từ California ở Hoa Kỳ năm 1849 đến Klondike ở Canada cuối thế kỷ XIX. Đây không chỉ là một hiện tượng khai thác tài nguyên, mà còn là chất xúc tác làm thay đổi cấu trúc xã hội, kinh tế, môi trường và thậm chí văn hóa ở các khu vực liên quan. Bài viết này nhằm phân tích toàn diện nguyên nhân, diễn biến và hệ quả của các cuộc đổ xô đi tìm