Một điểm đặc sắc của Tây Du Tranh Bá là mâu thuẫn liên tục giữa Đường Tăng và Tôn Ngộ Không. Trong khi Ngộ Không hành động nhanh nhẹn, quyết đoán, thường chọn cách tiêu diệt yêu ma ngay lập tức thì Đường Tăng lại thiên về lòng từ bi, sẵn sàng tha thứ. Mâu thuẫn này là sự va chạm giữa tư tưởng Phật giáo và hiện thực sinh tồn. Trư Bát Giới và Sa Tăng lại đại diện cho sự trung dung và chấp nhận, làm nền cho sự nổi bật của hai cực: lý tưởng hóa (Đường